اگر بخواهیم بطور مختصر تعریفی از رادیو‌آماتوری داشته باشیم، رادیو‌آماتوری فنی است که به علاقه‌مندان الکترونیک و مخابرات در سر تا سر دنیا اجازه می‌دهد که در این حوزه به تحقیقات پرداخته و توسط دستگاه‌هایی که خود ساخته‌اند و یا بصورت تجاری تهیه نموده‌اند، بروی فرکانس‌های مشخصی با هدف تست و اصلاح تجهیزات و آنتن‌ها در قالب کدهای مورس، صوت و دیتا با یکدیگر ارتباط برقرار نمایند.
در ابتدا لازم است اشاره کنم که واردات، ساخت و راه‌اندازی هرگونه فرستنده و گیرنده رادیویی در کشور ما منوط به دریافت مجوز از سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی بوده و هرگونه بهره‌برداری غیر مجاز برابر قانون دارای مجازات می‌باشد.
رادیو‌آماتورها در کشور ما برای برقراری ارتباط نیاز به کسب مجوز معتبر از سوی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی داشته و ارتباطات آن‌ها با یکدیگر در داخل و خارج از کشور در چارچوب قانون و مباحث فنی است و مطرح کردن مباحث سیاسی و اعتقادی بر اساس قوانین بین‌المللی در ارتباطات بیسیم، ممنوع است.
علاقه‌مندان به فن رادیو‌آماتوری باید برای شروع فعالیت قانونی ضمن اخذ گواهینامه، درخواست ایستگاه خود را به دبیرخانه این سازمان ارسال، مجوزهای مربوطه را دریافت و سپس برای برقراری تماس اقدام کنند.
از کجا شروع کنیم؟
در ایران همانند همه‌ی کشورهای دنیا افراد علاقه‌مند می‌بایست در آزمون‌های کتبی مبانی الکترونیک، مخابرات، آنتن‌ها، قوانین رادیویی و آزمون عملی مورس که متولی برگزاری آن در ایران سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی است، شرکت کنند و در صورت دریافت نمره قبولی گواهینامه رادیو‌آماتوری خود را دریافت نمایند.
آزمون رادیو‌آماتوری یک مرتبه در هر سال و در سه سطح درجه سه، دو و یک برگزار می‌گردد که زمان آن در درگاه اطلاع‌رسانی سازمان تنظیم مقررات اعلام و بصورت آنلاین نام نویسی خواهد شد.
برای آمادگی شرکت در آزمون رادیو آماتوری درجه سه(مبتدی)، به جز کسب نمره قبولی در آزمون کتبی نیاز است که توانایی ارسال و دریافت مورس با سرعت 5 کلمه در دقیقه را داشته باشید و در این زمینه مطالب زیادی در اینترنت برای یادگیری مورس موجود است.
رادیو‌آماتوری در بحران
هدف از برقراری تماس رادیویی با دیگر رادیو آماتورها، در درجه اول یک سرگرمی علمی است و بعد از آن تست و بهینه کردن تجهيزات مانند آنتن‌ها، فرستنده و گیرنده‌ها و سایر تجهیزات برای استفاده از این وسایل در مواقع اضطراری است، لازم به ذکر است که بسیاری از پیشرفت‌های انسان در زمینه علوم مخابرات و ارتباطات در دنیا با آزمون و خطاهای رادیو آماتورها اتفاق افتاده است.
در کشورهای مختلف در جهان، افراد با ابزارها و تخصص‌های خود در مواقع بحران به کمک نیروهای دولتی می‌آیند، یکی از این تخصص‌ها که نقش موثری در کمک به انسان‌ها دارد رادیو آماتوریست.
در مواردی که حادثه ای طبیعی مانند زلزله یا سونامی رخ دهد رادیو‌آماتورهایی که در آن منطقه حضور دارند و یا به آنجا سفر می‌کنند قادر خواهند بود با تجهیزات مختصری که با خود حمل کرده‌اند ارتباطات را برقرار کنند، در چنین حادثه‌هایی اکثر زیرساخت‌ها مانند شبکه برق و شبکه‌های مخابراتی و تلفن همراه از بین رفته است و در این هنگام اولین ارتباطات می‌تواند توسط رادیو آماتورها برقرار شده و نیازها و درخواست‌های کمک را به رادیو آماتورهای دیگر یا سازمان‌های امدادی مخابره می‌کنند.
در زلزله کشور نپال، رادیو آماتورها دست به کار شدند و ارتباطات منطقه را دوباره تشکیل دادند که باعث تسریع روند امداد رسانی به منطقه شد، این فقط یکی از کاربردهای متعدد رادیو آماتوریست و هدف از این رشته صرفا سرگرمی نیست.
